Σάββατο 3 Ιουλίου 2010

Ταξιδεύοντας στο «χωριό» του Καζαντζάκη



Μάθημα για την εφαρμογή των επιταγών της σύγχρονης μουσειολογίας στην πράξη, και μάλιστα σε περιοχή μακριά από το εθνικό κέντρο, δίνει το Νέο Μουσείο Καζαντζάκη, που εγκαινιάζεται σήμερα στις 19।00 στη Μυρτιά Ηρακλείου Κρήτης. Το πρώτο σύγχρονο μουσείο συγγραφέα στη χώρα μας ανατρέπει την παρωχημένη άποψη ότι μουσείο μπορεί να αποκαλείται το πατρικό σπίτι ενός συγγραφέα στη γενέθλια γη ή στον τόπο διαμονής του, όπου φιλοξενούνται σκόρπια οικογενειακά και προσωπικά αντικείμενα, εκδόσεις έργων που κυκλοφορούν στο εμπόριο, φωτογραφίες και φύλλα χειρογράφων, σε χώρους όπου συνήθως δεν υπάρχει η δυνατότητα οργανωμένης έκθεσης αλλά και εύκολης πρόσβασης και επίσκεψης.

Το Μουσείο Καζαντζάκη, που κλείνει ήδη 27 χρόνια ζωής, εγκαινιάστηκε το 1983 από την τότε υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη . Η δημιουργία του οφείλεται στη δωρεά και στις φροντίδες του σκηνογράφου και ενδυματολόγου Γιώργου Ανεμογιάννη, ο οποίος είχε συγγένεια με την οικογένεια του Νίκου Καζαντζάκη. Ο Γ. Ανεμογιάννης δώρισε το αρχικό οίκημα όπου στεγάστηκε το μουσείο και ανέλαβε την αναζήτηση υλικού για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με τη συμπαράσταση της Ελένης Καζαντζάκη, η οποία προσέφερε αρχειακό υλικό. Οι ανάγκες για έναν νέο χώρο που θα στέγαζε τον όγκο του υλικού- το οποίο με τα χρόνια είχε πολλαπλασιαστεί- και τη δυνατότητα αξιοποίησης, έκθεσης και μελέτης του σύμφωνα με τα νέα δεδομένα της μουσειολογικής επιστήμης κατέληξαν στη δημιουργία του Νέου Μουσείου Καζαντζάκη.



Στο Μουσείο, που αποτελείται από ένα σύνολο κτιρίων στην κεντρική πλατεία της Μυρτιάς, βρίσκονται Επιστολικό Αρχείο με δείγματα αλληλογραφίας του Καζαντζάκη με μεγάλους στοχαστές, πολιτικούς και λογοτέχνες της εποχής του, Ολόγραφα-Αυτόγραφα, ΕκδόσειςΑρθρα και Μελέτες στα ελληνικά και σε άλλες γλώσσες, Αρχείο Τύπου, Φωτογραφικό Αρχείο, Αρχείο Ηχου, Αρχείο Κινούμενης Εικόνας, Θεατρικό Αρχείο με μακέτες, κοστούμια και υλικό από θεατρικές παραστάσεις έργων του, Εργα Τέχνης (πορτρέτα και γλυπτά με τη μορφή του) και Προσωπικά Αντικείμενα του συγγραφέα. Το μουσείο έχει προχωρήσει στην ψηφιοποίηση των συλλογών του και έχει αξιοποιήσει το υλικό τους με έντυπες, ηλεκτρονικές, πολυμεσικές εκδόσεις. Προσφέρει επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα σε μαθητές, ενώ διαχρονικοί στόχοι του παραμένουν η διοργάνωση συνεδρίων, η διευκόλυνση ερευνητών και η προβολή και μελέτη του έργου του Καζαντζάκη.



Το μουσείο υλοποιήθηκε με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του υπουργείου Πολιτισμού και φέρει τη σφραγίδα των αρχιτεκτόνων κ. Γιώργου Ψωμαδάκη και κυρίας Μαρίας Μαρίνου, στους οποίους ανήκει ο σχεδιασμός του νέου μουσείου, του συγγραφέα και γραφίστα κ. Δημήτρη Καλοκύρη , ο οποίος ανέλαβε την καλλιτεχνική επιμέλεια, και της κυρίας Λίτσας Χατζοπούλου, η οποία έγραψε και επιμελήθηκε τα κείμενα.

Στην αποψινή τελετή εγκαινίων, στην οποία την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, θα μιλήσουν ο καθηγητής κ. Γιώργος Γραμματικάκης, πρόεδρος του Δ.Σ. του μουσείου, ο κ. Κωνσταντίνος Αλαβάνος, διευθυντής του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής, ο κ. Αγγελος Δεληβορριάς, διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, και η ποιήτρια και βαφτισιμιά του Καζαντζάκη κυρία Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ . Τραγούδια εμπνευσμένα από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη- από τον κύκλο «Καπετάν Μιχάλη» του Μάνου Χατζιδάκι και από τον «Ζορμπά» του Μίκη Θεοδωράκη - θα ερμηνεύσει η Μαρία Φαραντούρη, σε μια συναυλία ανοιχτή στο κοινό.



Εν αναμονή του Μουσείου Σικελιανού στη Λευκάδα και του Μουσείου Καβάφη στην Πλάκα, το Νέο Μουσείο Καζαντζάκη θέτει ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων επισκεπτών και μελετητών.

«Σπουδαίο για την ίδια την Κρήτη»

Ο Νίκος Καζαντζάκης απέκτησε ένα μουσείο-υπόδειγμα για τα ελληνικά δεδομένα «Το Νέο Μουσείο Καζαντζάκη είναι σπουδαίο όχι μόνο για τη συντήρηση της μνήμης ενός μεγάλου συγγραφέα αλλά και για την ίδια την Κρήτη και τον πολιτισμό» είπε στο «Βήμα» ο κ. Γιώργος Γραμματικάκης, που συμπλήρωσε ότι «το Νέο Μουσείο Καζαντζάκη αφομοίωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και την αντίληψη που δεσπόζει στα σύγχρονα μουσεία». Καθώς ευρίσκεται κοντά σε χώρους ευρύτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος, μόλις 15 χλμ. από το Ηράκλειο και 11 χλμ. από τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού, ελπίδα του ΔΣ είναι το Νέο Μουσείο να αποτελέσει πόλο ευρύτερων πολιτιστικών δραστηριοτήτων.

«Εχουμε αρκετές ιδέες. Δεν θέλω να πω μεγάλα λόγια, θα τις ανακοινώσουμε μόλις είμαστε έτοιμοι» υπόσχεται ο κ. Γραμματικάκης.

Πηγή: To Bήμα

Δεν υπάρχουν σχόλια: