Στο δάσος των βελανιδιών

Αζίλακας είναι ένα σπάνιο δέντρο, κάτι μεταξύ βελανιδιάς και πρίνου, που συναντάται στα ορεινά της Κρήτης και κάποιων νησιών του Αιγαίου. Στο Βραχάσι, σε μεγάλο σχετικά υψόμετρο στις πρόποδες της Σελένας, υπάρχει ένα από τα ελάχιστα ίσως δάση από Αζιλάκους.Το δάσος είναι πυκνό και παρθένο, ενώ τα δέντρα ξεπερνούν σε ύψος τα 5 μέτρα.

Αζίλακας είναι η κρητική ονομασία του δέντρου Quercus ilex που στην υπόλοιπη Ελλάδα ονομάζεται Αριά ή Άριος Δρυς. Η Αριά (ή Άριος Δρυς - Quercus ilex), είδος βελανιδιάς, έχει δυνατότητα ανάπτυξης σε μεγάλο εύρος τύπου εδαφών και περιστασιακά βρίσκεται υπό μορφή πυκνού δάσους. Πρόκειται για είδος, ανθεκτικό σε ακραίες συνθήκες, με εξαιρετική προσαρμογή στις οικολογικές συνθήκες της Μεσογείου. Σήμερα, παρόλα αυτά, είναι λίγα τα δάση Αριάς που βρίσκονται σε «κλίμαξ βλάστηση», δηλαδή πυκνά δάση ύψους 12 – 15 μέτρα. Σε αυτόν τον τύπο δάσους, η Αριά παίζει κυρίαρχο δομικό ρόλο σε μια σειρά από πλούσιες σε σύνθεση φυτοκοινότητες, καθώς αποτελεί το είδος που μέσω μικροκλιματικών περιορισμών καθορίζει τη δομή και τη σύνθεση του υπορόφου (Arbutus unedo L., Phillyrea sp., Rhamnus sp., Viburnum sp ., Clematis sp., Lonicera sp., Smilax sp., Tamus communis).

Όπως όλα τα είδη βελανιδιάς, η Αριά δεν αντέχει στην σκίαση. Είναι υπεραιωνόβια δέντρα τα οποία μπορούν να κυριαρχούν για εκατοντάδες χρόνια σε ένα αδιατάρακτο δάσος. Ωστόσο, η παρουσία τους είναι πιο συνηθισμένη υπό μορφή διάσπαρτων δέντρων με μια καλά ανεπτυγμένη μακκία βλάστηση (Juniperus sp., Cistus sp., Genista sp., Pistacia lentiscus, Spartium junceum, Rosmarinus officinalis, Lavandula sp.) και σε πιο ανοιχτούς χώρους φρυγανική βλάστηση.

Στην Κρήτη, εκτός από το Βραχάσι, πληθυσμοί αζιλάκων συναντώνναι στο δάσος του Ρούβα και στην περιοχή της Γεωργιούπολης. Δάσος με αριές υπάρχει στην Ικαρία, το δάσος του «Ράντη», ενώ αριές συναντώνται και σε άλλα νησιά του Αιγαίου. Επίσης υπάρχουν και στην προεδρική κατοικία και στον εθνικό κήπο στην Αθήνα.



Πηγή: Κοινότητα Βραχασίου